Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
Trefwoorden: WIKI, digitale bronnen, digitaal onderwijs, digitale interactieve woordenlijst, interdisciplinair, innovatieve woordenlijst

Project Janus (Romeinse god van verleden en toekomst) beoogt een woordenlijst Latijn te ontwikkelen waarin de verwantschap van Latijnse woorden met woorden in de moderne, westerse talen staan. Dit is als het ware een omgekeerde etymologische woordenlijst (in plaats van de herkomst van woorden wordt de toekomst van woorden gegeven). Er zijn verschillende redenen waarom zo’n woordenlijst, en in het bijzonder de interactieve WIKI-vorm ervan, een zeer interessante en innovatieve uitbreiding kan zijn van het lesmateriaal van de student klassieke talen (en in tweede instantie de student ILO (interfacultaire lerarenopleiding) en de gymnasiumleerling in het VO).

  • Het eerste doel van de woordenlijst is het memoriseren van Latijnse woorden te vergemakkelijken. De lijst geeft de mogelijkheid de onbekende (Latijnse) woorden te koppelen aan bestaande kennis, nl. de kennis van de moderne talen. Zo leert de student een netwerk van kennis i.p.v. een verzameling losse feitjes.  
  • Het tweede doel van zo’n woordenlijst is het woordjes leren te verrijken met wetenschappelijke kennis die historische wortels van de moderne talen zichtbaar maakt. Het uit het hoofd leren van de betekenis van Latijnse woorden is een tijdrovende activiteit en intellectueel gezien niet heel interessant. Het ontdekken van de historische basis van de moderne talen in de klassieke talen, zoals het Latijn, levert interessante nieuwe kennis op voor studenten klassieke talen.  
  • De keuze voor een WIKI (nadat er eerst enig volume gegenereerd is) sluit aan bij de doelstelling dat de gebruiker aan het denken gezet wordt over verbanden tussen talen. In een WIKI kan de gebruiker immers zelf inhoud toevoegen, zoals verwante woorden, maar ook commentaar op de aanwezige inhoud. Deze vorm geeft de mogelijkheid studenten op een activerende manier met de historische context van talen bezig te laten zijn.  
  • Uiteindelijk willen we de WIKI ook beschikbaar krijgen voor ILO-studenten en gymnasiumleerlingen. In het voortgezet onderwijs is het laten beklijven van de in de onderbouw verworven basiswoordenschat Latijn een bekend struikelpunt voor leerlingen. Leerlingen in de hogere klassen van het gymnasium hebben ook in de moderne vreemde talen al een zekere woordenschat opgebouwd. Zij kunnen met de WIKI hun woordkennis van Latijn en de moderne talen integreren. De opleiding GLTC onderhoudt nauwe banden met het VO. Veel studenten geven naast hun studie bijles of zelfs al les in het VO. De jaarlijkse zomerschool klassieken trekt ook veel leerlingen uit de hogere klassen. De resultaten kunnen daarmee een groot bereik krijgen, voor onbepaalde tijd. Niet alleen de studenten klassieke talen zullen deze bron kunnen gebruiken, maar ook de vele leerlingen VO Latijn, wat een interessante valorisatie van het product is. 

 

Evaluatie

JANUS is een beknopt woordenboek voor studenten en gymnasiasten die Latijn willen leren. Omdat woordjes leren door de meeste mensen als een weinig opwindende en inspirerende bezigheid wordt ervaren, en omdat het proces ook niet altijd even effectief verloopt, voegt JANUS iets bijzonders toe: alle Latijnse woorden worden vergezeld van hun etymologische afleidingen in het Nederlands, Engels, Frans en Duits, zodat de student bij het leren én houvast heeft aan vreemde woorden die zij/hij al kent, én en passant vaak fascinerende informatie krijgt aangereikt over de moderne talen in het bijzonder en taalontwikkeling in het algemeen. Vanzelfsprekend zijn de lijsten met afleidingen niet compleet. Het systeem wordt zo ingericht dat studenten, leerlingen of klassen zelf etymologische informatie kunnen toevoegen. Dat interactieve aspect verhoogt, als het goed is, de waarde en het plezier van het woordjes-leren.