In de cursus 'De literariteit van historische teksten', leren de eerstejaars studenten onder andere de historische Nederlandse taal uit de vroegmoderne tijd begrijpen en vertalen. Dit is een essentieel maar moeilijk onderdeel, waarbij gedoseerde intensieve training een belangrijk instrument is om niveau te bereiken.  Parallel aan het onderwijs over de historische taal en het gebruikte handboek (werkcolleges) is de afgelopen jaren materiaal ontwikkeld voor een wekelijks individueel oefenpracticum. Daarmee is gewerkt via Blackboard. Het instrument is nuttig, maar levert nog niet voldoende rendement op.

Om het rendement van het practicum te vergroten is een e-learning practicum nodig. De materialen zijn visueel van aard en vragen veel oefening (middels formatieve toetsen). Het digitale materiaal biedt kennisoverdracht (digitaal doorzoekbare instructie vanuit het gedigitaliseerde handboek) en meerkeuzevragen, met feedback om het kennisgedeelte te oefenen. Het practicum wordt afgesloten met een verplicht tentamen.
Het practicum biedt een intensieve, uitdagende en motiverende vertaaltraining aan. De stof is verdeeld in vijf syntactische en stilistische modules, die de student in eigen tempo kan verwerken.

De default dosering is gebaseerd op één module per week, die een tijdsbesteding van 2 uur vergt: 1,5 uur oefening, 0,5 uur toetsing. In elke digitale module is instructie, oefening en feedback opgenomen. Ook is extra oefenstof beschikbaar. De instructie en feedback zijn op trefwoorden doorzoekbaar.
Via tussentoetsen krijgt de student toegang tot volgende modules; aan het eind van de cursus moet het tentamen op eindniveau behaald zijn. De student kan op zelfgekozen tijdstippen inloggen en toetsen afleggen. De toetsen zijn (via inhoudelijke en niveaugestuurde verdeelsleutels) at random samengesteld uit een database en beveiligd tegen kopieerfraude. Het tentamen is geïntegreerd in de totale toetsing van de cursus (30%).
Via het studentvolgsysteem zien de docenten welk niveau bereikt wordt, welke punten in de werkcolleges aandacht verdienen en welke studenten meer geactiveerd moeten worden. Het gedigitaliseerde handboek met de instructies wordt ook in de werkcolleges gebruikt.

Evaluatie

In nauwe samenwerking met ICTO ontwikkelden docenten en studenten Nederlandse taal en cultuur een digitale omgeving waarin studenten Vroegnieuwnederlands leren lezen, begrijpen en vertalen: het e-Practicum historisch Nederlands: Vroegnieuwnederlands.

Het e-Practicum bestaat uit verschillende soorten oefeningen, die oplopen in moeilijkheidsgraad: markeeroefeningen, ja/nee vragen en multiple choice vragen. Studenten bepalen zelf wat ze willen zien op hun scherm/tablet/telefoon, bijvoorbeeld uitleg, oefeningen, tips en relevante onderdelen uit het handboek. Ze krijgen kort uitleg over grammaticale en stilistische verschijnselen, maken de opdrachten en krijgen meteen feedback. Niet alleen bij de goede, maar ook bij de foute antwoorden krijgen volgt een toelichting en een vertaling.

ICTO heeft onze wensen voor een digitale leeromgeving gerealiseerd: motiverend en op maat inspelen op behoeften van studenten bij complexe historische stof. Voor deze cursus heeft ICTO nieuwe tools ontworpen, zoals een markeersysteem om woorden in een tekst aan te wijzen. Nu het basismodel voor de leeromgeving gerealiseerd is, willen we samen met ICTO gaan werken aan volgende stappen: een volgsysteem voor registratie van de vorderingen van de studenten, tentamineringstoepassingen en vergroting van het volume oefenmateriaal. Eerst wordt nu een vergelijkbare cursus voor het Middelnederlands gebouwd, bestemd voor dezelfde studentengroep, eerstejaars Nederlandse taal en cultuur.